به گزارش «شيعه نيوز»، افزایش سن بازنشستگی موضوعی است كه طی یكی دو سال اخیر به شكلی جدیتر از سوی مسئولان مطرح میشود. این افزایش سن و در عمل افزایش سنوات خدمت در حالی مطرح میشود كه هم اكنون هم بسیاری از بازنشستگان ناگزیر از كارند و بر اساس گزارشی كه بانك مركزی درباره اقتصاد خانوار منتشر كرده است، بیش از ۲۶ درصد خانوارها هیچ فرد شاغلی ندارند.
این بدین معناست كه مسئولان در مدیریت نیروی انسانی و به كارگیری جمعیت كشور ناتوانند و افزایش سن بازنشستگی به دلیل پیری جمعیت و افزایش امید به زندگی توجیه مناسبی برای این كار نیست و به كار گماشتن سالمندان تا لحظات پایان عمر هیچ تناسبی با حفظ كرامت آنها ندارد، چراكه طبق تعریفهای جهانی 60 سالگی سن پیری به شمار میآید، از سوی دیگر مطابق آخرین آمار بانك جهانی 29/4 درصد جوانان ایرانی بیكارند.
در تازهترین گزارشی كه از طرف بانك مركزی درباره اقتصاد خانواده ایرانی برای سال 94 منتشر شده است، مشاهده میشود در بیش از 26 درصد خانوارهای ایرانی هیچ فرد شاغلی وجود ندارد.
بر مبنای این گزارش در 55درصد خانوارها یك فرد شاغل وجود دارد. در چنین شرایطی افزایش سن بازنشستگی تدبیری است كه مسئولان به جای فراهم كردن زمینه اشتغال جوانان به دنبال آن هستند.
سالمندان شاغل و جوانان بیكار
آمار وضعیت اشتغال در جامعه نشاندهنده آن است كه وضعیت اقتصادی اكثریت مردم جامعه چندان مساعد نیست و مدیریت نیروی انسانی به عنوان یكی از اصلیترین عوامل توسعه اجتماعی در جامعه ما ضعیف عمل كرده است. همین مسئله هم موجب شده درصد بالایی از این نیروی انسانی به هدر رود. با نگاهی گذرا به خانوادههایی كه در اطراف ما زندگی میكنند به روشنی میتوان دریافت در 55 درصد خانوادهها تنها یك فرد شاغل وجود دارد كه آن یك فرد نیز سرپرست خانواده یعنی پدر یا مادر است و جوانان در اغلب خانوادهها با وجود در دست داشتن مدارك تحصیلی كارشناسی و بالاتر شغلی ندارند. در چنین شرایطی برخی مسئولان از جمله فرید براتی سده، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان سن بازنشستگی در كشورمان را پایین میدانند و معتقدند: باید سن بازنشستگی افزایش یابد زیرا ۶۰سالگی ابتدای بهرهمندی از تجربیات افراد است.
سالمندان ناگزیر از كار
مطابق قانون كار كشورمان 30 سال باید بگذرد تا فردی بتواند با پرداخت 23 درصد از حقوقش به سازمان تأمین اجتماعی بازنشسته شود و مستمری دریافت كند. حالا زمزمههایی درباره افزایش سن و سنوات بازنشستگی به گوش میرسد؛ زمزمههایی كه میگوید حال و روز مالی سازمان تأمین اجتماعی خوب نیست و صندوق بازنشستگی این سازمان بهرغم حقوق نجومی برخی مدیرانش در بحران مالی قرار دارد! افزایش تدریجی سن و سابقه خدمت لازم برای مشمولان تمام صندوقهای بازنشستگی و تأمین اجتماعی از سال اول برنامه هر سال به میزان شش ماه، به حداقل سن و سابقه خدمت جهت احراز بازنشستگی یكی از مواردی است كه بنا بود در قانون برنامه ششم توسعه گنجانده شود اما سرانجام این بند از قانون حذف شد اما این حذف انگار پایان تلاشها برای افزایش سن بازنشستگی نیست بلكه همچنان زمزمههایی برای افزایش این سن وجود دارد.
این در حالی است كه بازنشستگی به معنای كنار گذاشته شدن یا از كار افتادگی افراد نیست بلكه زمانی است كه افراد به پاس یك عمر تلاش میتوانند فراغتی داشته باشند تا سالهای پایانی عمرشان را در آرامش و به دور از استرسهای كار بگذرانند، هرچند طبق آمار و گزارشات منتشر شده بسیاری از بازنشستگان به دلیل حقوق بسیار پایینی كه چند برابر كمتر از خط فقر تعریف شده است ناگزیرند در این دوران هم برای آنكه صورتشان را در برابر دیگران سرخ نگه دارند و در برابر اهل و عیالشان خجالت زده نباشند، كار كنند. نكته قابل تأمل اینجاست كه اغلب این افراد به دلیل ناتوانی و تحلیل قوای جوانی در كارهای خدماتی به خدمت گرفته میشوند؛ موضوعی كه با سكوت مسئولان مواجه است، آن هم در شرایطی كه انتشار فیشهای حقوقی نجومی مدیران بخشهای مختلف از جمله مدیران تأمین اجتماعی نشان داد وضعیت صندوقهای بازنشستگی آنقدرها هم كه میگویند، خراب نیست!
توریستهای بازنشسته خارجی و سالمندان شاغل ایرانی
با تمام اینها اما مسئولان وزارت رفاه تلاش دارند جامعه را برای افزایش سن بازنشستگی آماده كنند. مدیركل دفتر مدیریت عملكرد سازمان بهزیستی كشور با تأكید بر حركت جمعیت به سمت سالمندی میگوید: سن بازنشستگی ما متناسب با این تغییر و تحولات، تغییر نكرده است و هنوز سن بازنشستگی همانند گذشته است. اگرچه پیشنهاداتی دراین باره طرح شده است اما هنوز به سرانجام نرسیده است.
رئیس انجمن مددكاری ایران انگار باور چندانی به مشكلات مالی سالمندان ندارد و معتقد است:« اگر امروز از سالمندان بپرسیم كه مهمترین مشكلشان چیست، حتماً میگویند كه میخواهند دیده شوند. این در حالی است كه ما تصور میكنیم اولویت و دغدغه اصلیشان، پول است. سالمندان باید حمایت شوند و این بیش از هرچیزی برای سالمندان مهم است و ما در این باره قوی عمل نكردهایم.»
وی با تأكید بر ضرورت بازنگری در سیاستهای بازنشستگی در كشور اصل ماجرای افزایش سن بازنشستگی را اینگونه بر ملا میكند:«صندوقهای بازنشستگی ما اكنون دچار مشكلند، وقتی سن امید به زندگی بالا رفته و سن بازنشستگی ثابت مانده است تعداد سالهایی كه افراد باید از مزایای صندوقها بهرهمند شوند افزایش مییابد و طبیعتاً بار مالی بیشتری را بر منابع صندوقها تحمیل خواهد كرد.» اظهارات این مسئول سازمان بهزیستی در حالی است كه خودش هم میپذیرد در بسیاری از كشورها سالمندی دوران طلایی زندگی است و توریستهای خارجی اغلب دوره سالمندی خود را میگذرانند.
در عین حال بیمههای كشورمان ماهانه 23 درصد از حقوق كارگران را كسر میكنند تا با آن سرمایهگذاری كنند و هزینههای لازم برای پرداخت حقوق و مستمری بازنشستگان تأمین شود، ضمن اینكه درآمد اصلی سازمان تأمین اجتماعی از شركتهای شستا است؛ همان شركتهایی كه سال 89 از تخلفات هزار میلیاردیش پرده برداشته شد و بنا بود تفحص از تأمین اجتماعی در مجلس كلید بخورد كه این ماجرا به گفته سلیمان جعفرزاده یكی از اعضای كمیسیون اجتماعی مجلس وقت به سرانجام نرسید. در نهایت یك سؤال؛ آیا همانقدر كه برای افزایش سن بازنشستگی با پیری جمعیت برنامه داریم برای میلیونها سالمندی كه نیازمند سلامت و تأمین آتیه هستند فكر و تلاشی شده است؟ تمام اقشار جامعه از دولت انتظار دارند به جای افزایش سن بازنشستگی برای جوانان بیكار فكری بكند.
منبع: روزنامه جوان