خبرگزاری عراق نو: روایت شده است که هنگامی که حضرت امام حسین علیه السلام با لشگر حر بن یزید که تعداد آن بالغ بر یک هزار نفر بود همگی تشنه بودند وبه محض اطلاع آن حضرت از این امر به یارانش دستور داد به آنان آب برسانند ، ایشان نیز یک مشک آب به دوش گرفتند وبا دست مبارک خود به لشگر حر آب می دادند وهمگی را سیراب کردند وبه اسبهایشان نیز آب دادند .
وهنگامی که حضرت به آخرین نفر رسید که (علی بن طهان المحاربی) نام داشت نمی دانست چگونه باید مشک را به دست بگیرد وآب بر صورت او ریخت که در این هنگام حضرت مشک را گرفتند وبا دست مبارک خود نامبرده واسبش را سیراب کردند.
این روایت یاد آور اخلاق بلند امام حسین علیه السلام در برخورد با دشمنان بود واز این رو شیعیان آن حضرت نیز ایده ی ایجاد سقا خانه برای پیروی از ایشان را الهام گرفتند تا ضمن سیراب کردن زائران ان حضرت به یاد تشنگی ایشان واهل بیت ویارانش در روز عاشورا باشند.
تاریخ سقا خانه ها
- سقا خانه ی جنوبی : این سقا خانه در ورودی دروازه ی قبله قرار دارد وتوسط احمد شکری وزیر عثمانی در سال 1361 هجری ساخته شد ودر روز عاشورا با حضور عزاداران افتتاح گردید وبه این مناسبت مقداری شکر نیز در آب تانکرهای آن ریخته شد. در قسمت جلویی سقا خانه هفده بیت شعر از عبد الباقی العمری که از اهالی موصل بود بر کاشی کربلایی آن نقش بسته است.
- سقا خانه ی جنوب شرقی : این سقا خانه به دستور مادر سلطان عبد المجید عثمانی در سال 1282 ساخته شده است ونظارت بر آن به یک ناظر واگذار کرد که از اوقاف کربلا حقوق ماهیانه دریافت می کرد. عباس القصاب شاعر کربلایی نیز در اشعار خود تاریخ ساخت این سقا خانه را ذکر کرده است.
- سقا خانه ی حرم : که روبروی سقا خانه ی جنوب شرقی قرار دارد وتوسط حاج حبیب الحافظ متوفی به سال 1295 ساخته شده است واملاکی برای تأمین هزینه ی سقا خانه ومتولیان آن وقف نمود وخانه ای خریداری کرد وبه صحن مطهر ملحق ساخت تا آرامگاه خانوادگی وی باشد.
- سقا خانه ی دروازه ی قبله : یک تانکر در سال 1322 هجری برای عرضه ی آب به زائران در دروازه ی قبله قرار داده شد.
- یک سقا خانه نیز در دروازه ی قاضی الحاجات توسط حاج فیض ساخته شد.
- سقا خانه ی شمال شرقی : در داخل صحن مطهر روبروی اتاق کارگران ودر نزدیکی مناره العبد که در سال 1345 جهت توسعه ی حرم تخریب گردیده است قرار دارد وتوسط متولیان وخادمان حرم اداره می شد.
- سقا خانه ی باب الشهدا : در گوشه ی شرقی حرم مطهر قرار دارد یک حجره ی مزین به کاشی کربلایی آبی رنگ که اشعاری از سید مرتضی الوهاب بر آن نقش بسته است وتاریخ ساخت آن که سال 1388 هجری بود در این شعر آمده است. این سقا خانه در سال 1412 تخریب گردیده است تا پروژه ی توسعه منطقه بین الحرمین انجام گیرد .
اینگونه صفحه ی تاریخی سقا خانه های قدیمی با نقشهای گیاهی وشعرهای مذهبی در صحن مطهر واطراف آن طی شد تا صفحه ی جدید (آبسرد کن ها) باز شود وزائران را سیراب نماید.