در انقلاب مشروطه نهجالبلاغه نقش جدی داشت و این نقش برجسته نهجالبلاغه را به وضوح میتوان در کتاب مهم تنبیهالامه و تنزیهالمله آیت الله نایینی مشاهده کرد. آیت الله مرتضی مطهری در کتاب نهضتهای اسلامی در صدسال اخیر در خصوص تأثیر نهجالبلاغه بر کتاب میرزای نایینی میگوید: انصاف این است که تفسیر دقیق، از توحید عملی، اجتماعی و سیاسی اسلام را هیچکس به خوبی علامه بزرگ و مجتهد سترگ، میرزا محمدحسین نایینی توأم با استدلالها و استشهادهای متقن، از قرآن و نهجالبلاغه، در کتاب ذیقیمت تنبیهالامه و تنزیهالمله بیان نکرده است.
بعد از شهادت امام حسین( علیه السلام )، بسیاری از کوفیان بودند که از کرده خود پشیمان شدند. آنها دست به قیامی زدند که قیام توابین نام گرفت. یکی از مهمترین اهداف این قیام انتقام از قاتلان امام حسین( علیه السلام ) بود تا بدین وسیله، اشتباهی را که مرتکب شده بودند جبران کنند، هر چند در این راه کشته شوند.
بهترین سفارشات در موضوع مورد پرسش، سفارشی است از امام علی( علیه السلام ) به مالک اشتر هنگامی که او را به عنوان کارگزار راهی مصر میکند.
براساس روایات و دیدگاه مفسّران اسلامی؛ واقعیت این آیه زمانی به طور کامل محقق میشود که حضرت مهدی( عجه الله تعالی فرجهم الشریف ) ظهور فرموده و برنامه جهانىشدن اسلام را تحقّق بخشد. در همین راستا؛ به برخی احادیث و تفاسیر اشاره میکنیم.
از دیرباز برخی زائران امام رضا( علیه السلام )، در حرم رضوی بر هارون الرشید لعنت میفرستند؛ زیرا هارون با خاندان رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) دشمنی داشته و علاوه بر آزاری که از جانب او متوجه امام کاظم( علیه السلام ) بود که در نهایت به شهادت حضرتشان انجامید، تلاش در خاموش کردن نور امام حسین( علیه السلام ) نیز داشت.
امام موسي كاظم(عليه السّلام) در سال 183 هجري قمري به شهادت رسيدند. بعد از ايشان، فرزندش ـ علي بن موسي الرّضا (عليه السّلام) عهده دار منصب امامت شدند. به مدت بيست سال، امام رضا( عليه السّلام) عهد ه دار هدايت مسلمانان بودند تا اينكه سرانجام در سال 203 هجري قمري به دست مأمون به شهادت رسيدند.
عصر عاشورا با شهادت امام حسین( علیه السلام )و ۷۲ نفر از بهترین انسانهاى تاریخ بشریت، به غروب انجامید. کوفیان سست اراده وپیمان شکن نه تنها امام حسین( علیه السلام )را به کوفه دعوت کرده بودند،سفیرش را تنها گذاشتند و او را یارى نکردند، بلکه به کربلاآمدند و در کشتن آن حضرت شرکت کردند.
نخيله وعدگاه شيعيان براى آغاز قيام بود. شيعيان كوفه، بصره و مداين مى دانستند كه قيام در روز اول ربيع الاول سال 65 ه. شروع خواهد شد. روز نخست ربيع الاول فرا رسيد. سليمان بن صرد به فراخوانى نيروها پرداخت.
سپاه توابین صبحگاه، از کربلا به سوی شام حرکت کرد و از «حصاصه » گذشت و به «قیاره »رسید در قیاره، نامه ای از فرماندار کوفه رسیدکه خواستار بازگشت توابین به کوفه بود.عبدالله بن یزید بار دیگر از توابین خواسته بود که قیام را به تاخیر بیاندازند تا با فراهم آوردن نیروها و امکانات بیشتر، در کناریکدیگر به نبرد با قاتلان امام حسین علیه السلام بپردازند
هدف اصلی از تحقیق و کاوش در زندگی معصومین علیهم السلام ، در حقیقت شناخت مواضع دینی، سیاسی و اجتماعی آنها برای دست یابی به پیام ها، درس ها و عبرت هایی است که در سیره عملی آنها دیده می شود.