با این‏که گزارش‌های تاریخی فراوانی درباره واقعه عاشورا و نهضت حسینی به دست ما رسیده، بسیاری از جزئیات این واقعه همچنان بر ما پوشیده است. ازجمله، تعداد دقیق همراهان امام حسین علیه‌السلام و نام بسیاری از آنان را نمی‌دانیم.

نگاهی به زندگی امیرکبیر - محمدتقی فراهانی در سال ۱۱۸۵ خورشیدی در هزاوه اراک زاده شد. پدرش، کربلایی قربان، در خانه «میرزا عیسی قائم‌مقام اول» به آشپزی اشتغال داشت و، چون شرایط برای این کودک فراهم شد، در دستگاه میرزا عیسی قائم‌مقام آموزش دید و پرورش یافت.

حجت الاسلام عبدالله موسیانی به نقل از مرحوم آیت الله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی(ره)، خاطره‌ای از امام خمینی درباره ایام ممنوعیت روضه خوانی در زمان رضاشاه نقل کرده است.

بارگاه مطهر امام حسین(ع) که به دست مختار بن ابوعبید ثقفی در کربلا بنا نهاده شد، بارها و در سال‌های متمادی با حملات تخریبی افراد و گروه‌های مختلف مواجه شده است. خلفای عباسی از جمله منصور، هارون و متوکل هر یک در دوره‌های مختلف به تخریب بارگاه اقدام کرده‌اند.

شیخ عباس قمی در باره این روایت می گوید: این حدیث مخالف آن حدیث هایی است که آوردن دختر یزدگرد را به زمان عمر بن خطاب نسبت می دهند و آن حدیث ها اشهر و اقوی است.[2]

آیت الله یوسفی غروی استاد برجسته تاریخ اسلام در کتاب مقتل سیدالشهدا، درباره نحوه شهادت طفل شیرخوار امام حسین(ع) آورده است: حسین(ع) مقابل خیمه نشسته بود که فرزندش عبدالله بن الحسین را که طفلی شیرخوار بود، آوردند. او را در دامان خود نشانده بود که مردی از بنی اسد تیری به سوی طفل انداخت و گلویش را درید.

در روز شمار عاشورای حسینی برای روز پنجم دهه محرم، مساله خاصی یادداشت نشده است، در میان شیعیان ایرانی، روز اول را به نام حضرت مسلم بن عقیل مجلس سوگواری برگزار می کنند چون ایشان نخستین شهید در راه امام حسین(ع) بوده است، اما شیعیان عرب بیشتر پنجم دهه محرم را به حضرت مسلم بن عقیل اختصاص می دهند.

یکی از افراد مقابل اباعبدالله الحسین(ع)، شمر بن ذی الجوشن است. از فرماندهان سپاه امام علی(ع) در جنگ صفین و جانباز امیرالمومنین(ع). کسی که در میدان جنگ تا شهادت پیش رفت. این چنیین کسی حالا در کربلا شمر می‌شود.

با اندکی تامل به این جمله در می‌یابیم که هیچکدام از آن جمعیت که علیه امام حسین علیه السلام از هم سبقت می‌گرفتند شیعه امیرالمومنین نبودند. اساساً آن‌ها کسانی بودند که از سر بغض با امیرالمومنین به جنگ با امام حسین (علیه‌السلام) رفتند.

در این روز امام حسین علیه السلام برای بزرگان کوفه نامه ای نوشتند و آن را به قیس بن مسهّر صیداوی دادند که به کوفه برساند.مأمورین بین راه قیس را گرفتند،و پس از آنکه او بر ضد یزید وابن زیاد سخن گفت، او را به شهادت رساندند.